Zapominasz gdzie położyłaś/położyłeś klucze ? Mit wielozadaniowości i przezbrojenie mózgu.

Z pewnością znasz to uczucie, kiedy przez rozproszenie zapominasz, gdzie położyłaś klucze, czy telefon. To nie przypadek – nasze mózgi pod wpływem cyfrowej otoczki przestają działać tak sprawnie, jak byśmy tego chcieli. W dzisiejszych czasach, gdy technologia otacza nas na każdym kroku, koncentracja staje się luksusem, który coraz trudniej osiągnąć.

Mit wielozadaniowości i przezbrojenie mózgu

Pierwszy mit, który warto rozwiać, to przekonanie, że jesteśmy w stanie efektywnie wykonywać wiele zadań jednocześnie. Przezbrojenie mózgu, znane również jako „task switching”, to proces zmiany uwagi z jednego zadania na inne. W teorii może się wydawać, że potrafimy efektywnie wykonywać wiele zadań jednocześnie, jednak w rzeczywistości nasze mózgi nie są do tego przystosowane. Skutki przezbrojenia mózgu są bardziej znaczące, niż mogłoby się wydawać, a Anders Hansen w swojej książce „Wyloguj swój mózg” wyjaśnia, jak ten proces wpływa na naszą efektywność i zdrowie psychiczne.

Każdorazowe przełączenie się między zadaniami wymaga czasu, nawet jeśli jest to tylko ułamek sekundy. Badania wykazują, że w zależności od złożoności zadania, proces przezbrojenia mózgu może trwać od kilku sekund do nawet kilku minut. Dla przykładu, jeśli pracujesz nad skomplikowanym projektem i nagle przerywasz, by sprawdzić wiadomości na telefonie, Twój mózg potrzebuje czasu na dostosowanie się do nowego zadania. Następnie, gdy wracasz do pierwotnego zadania, ponownie musisz przejść przez proces przezbrojenia.

Skutki przezbrojenia mózgu

  1. Spadek efektywności: Każdorazowe przełączanie się między zadaniami obniża naszą produktywność. Badania pokazują, że osoby często zmieniające zadania wykonują je wolniej i mniej dokładnie.
  2. Zwiększona liczba błędów: Każde przełączenie się zwiększa ryzyko popełnienia błędów. Nasza uwaga jest rozproszona, a mózg nie jest w pełni skoncentrowany na żadnym z zadań.
  3. Zwiększony poziom stresu: Ciągłe przełączanie się między zadaniami jest wyczerpujące i prowadzi do zwiększonego poziomu stresu. Nasz mózg pracuje ciężej, próbując nadążyć za ciągle zmieniającymi się zadaniami.
  4. Zmniejszona zdolność do głębokiego myślenia: Przezbrojenie mózgu wpływa negatywnie na naszą zdolność do skupienia się na głębokim myśleniu i refleksji. Głębokie myślenie wymaga czasu i koncentracji, a częste przerywanie tego procesu uniemożliwia nam osiągnięcie pełnego skupienia.
  5. Wpływ na pamięć krótkotrwałą: Proces przełączania się między zadaniami obciąża naszą pamięć krótkotrwałą, co może prowadzić do zapominania informacji. Kiedy jesteśmy wielozadaniowi, nasza pamięć nie ma szansy na pełne przetworzenie i zapisanie informacji.

Wyobraźmy sobie ucznia, nazwijmy go Michał, który próbuje odrabiać lekcje w otoczeniu pełnym rozpraszaczy. Michał siada przy biurku z zamiarem rozwiązania zadań z matematyki. Na biurku obok książek i zeszytów leży jego telefon, który co kilka minut wydaje dźwięki powiadomień z różnych aplikacji. Michał co chwilę spogląda na ekran, aby sprawdzić nowe wiadomości, powiadomienia z mediów społecznościowych, a także aktualizacje z ulubionych gier.

Każdy dźwięk powiadomienia przerywa jego koncentrację. Zamiast skupić się na rozwiązywaniu zadań, Michał co chwilę odpływa myślami do treści, które zobaczył na ekranie telefonu. Próbuje wrócić do nauki, ale jego myśli są rozproszone. Kiedy zaczyna analizować trudniejsze zadanie, jego telefon ponownie wydaje dźwięk. Michał odkłada długopis i sięga po telefon, aby sprawdzić, kto napisał do niego wiadomość. Zamiast poświęcić kilka minut na jedno zadanie, Michał potrzebuje znacznie więcej czasu, aby zrozumieć i rozwiązać każde z nich.

Oprócz telefonu, w tle gra telewizor. Michał usiłuje skupić się na podręczniku, ale co chwila zerka na ekran, gdzie właśnie leci jego ulubiony serial. Jego uwaga jest podzielona między naukę a akcję na ekranie. Nawet jeśli uda mu się na chwilę skupić, wystarczy głośniejsza scena w telewizji, aby ponownie odciągnąć jego uwagę.

Po godzinie takiej pracy Michał zauważa, że zrobił niewiele. Jego zeszyt wypełniony jest ledwie kilkoma rozwiązanymi przykładami, a on sam czuje się zmęczony i zniechęcony. Zamiast efektywnej nauki, spędził czas na bezowocnym przełączaniu się między zadaniami, telefonem i telewizorem. Jego poziom stresu wzrasta, bo zdaje sobie sprawę, że nie wykorzystał dobrze czasu i nadal ma wiele do zrobienia.

Przykład Michała pokazuje, jak trudne może być utrzymanie koncentracji w otoczeniu pełnym rozpraszaczy. Jego mózg, zamiast skupić się na jednej czynności, ciągle przeskakuje między różnymi źródłami informacji, co prowadzi do obniżonej efektywności i frustracji. Jak już wspomniałam takie przełączanie się miedzy zadaniami (przezbrojenie mózgu) może trwać od kilku sekund nawet do kilku minut.

Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc:

  • Strukturyzowane rutyny: Tworzenie stałych harmonogramów i rutyn pomaga dzieciom lepiej zarządzać czasem i zadaniami, redukując potrzebę częstego przełączania się między nimi.
  • Eliminowanie rozpraszaczy: Utrzymanie środowiska nauki wolnego od zbędnych rozpraszaczy, takich jak telewizory, tablety czy telefony, może znacząco poprawić koncentrację dzieci.
  • Przerwy na odpoczynek: Regularne przerwy podczas nauki pomagają dzieciom odświeżyć umysł i poprawiają zdolność do dłuższego skupienia się na zadaniach.
  • Ćwiczenia mindfulness: Ćwiczenia uważności, takie jak medytacja czy joga, mogą pomóc dzieciom poprawić koncentrację i redukować stres związany z wielozadaniowością.

Mnie zaskoczyło ogromnie, że sama bliskość telefonu, nawet wyciszonego, może znacząco obniżać koncentrację i jakość spędzanego czasu. Badania pokazują, że nasz mózg musi stale poświęcać energię na to, aby ignorować obecność telefonu, co prowadzi do rozproszenia uwagi. Kiedy telefon leży w zasięgu wzroku, nawet jeśli nie wydaje dźwięków, jesteśmy bardziej skłonni myśleć o tym, co mogłoby się na nim pojawić – nowe powiadomienia, wiadomości czy co mogę zrobić, sprawdzić, kupić. To nieustanne podświadome myślenie o telefonie sprawia, że nasza zdolność do głębokiego skupienia się na zadaniu jest osłabiona. Mózg, zamiast w pełni angażować się w wykonywaną czynność, musi dodatkowo zajmować się kontrolowaniem impulsu, by nie sięgnąć po telefon. W efekcie, nawet proste zadania mogą wydawać się trudniejsze, a czas spędzony na nauce czy pracy staje się mniej efektywny.

Zaczęłam się temu przyglądać i zauważyłam, że jak mam telefon obok siebie to co chwila przypomina mi się co należało by sprawdzić, przeczytać itp.

Mam aplikację mierzącą czas spędzony z telefonem i wydawało mi się że 1-1,5 godziny dziennie spędzone łącznie z telefonem, nie jest złym wynikiem. Jednak okazało się że sięgam miedzy 100 a 200 razy po telefon w ciągu dnia i ta liczba mnie przeraziła. Bo wyszło, że średnio 12 razy w ciągu godziny.

Czas ustawić nowy limit. Ruszam od jutra z limitem 80 razy odblokowuję telefon. Zobaczymy jak pójdzie 🙂

Czy zauważacie, że Wasze dzieci mają trudności z utrzymaniem uwagi i skupienia się na jednym zadaniu? Czy nowe technologie i rozpraszacze sprawiają, że dzieci szybko tracą zainteresowanie nauką? Jeśli tak, to mam dla Was wyjątkową propozycję!

Zapraszam na mój kurs „Skoncentruj się” [tutaj link do kursu]  który został stworzony z myślą o poprawie koncentracji u dzieci. Podczas tego kursu dowiecie się, jak pomóc dzieciom lepiej zarządzać swoją uwagą, zminimalizować wpływ rozpraszaczy i stworzyć środowisko sprzyjające nauce i skupieniu.

W programie kursu:

  • Techniki poprawy koncentracji i uważności
  • Ćwiczenia mindfulness, które dzieci mogą wykonywać na co dzień
  • Strategie eliminacji rozpraszaczy w domu i szkole
  • Praktyczne wskazówki dotyczące zarządzania czasem i rutyną

Kurs „Skoncentruj się” jest idealny dla rodziców, nauczycieli i wszystkich, którzy chcą wspierać dzieci w rozwijaniu umiejętności koncentracji i skupienia. Dzięki zdobytej wiedzy i praktycznym narzędziom, będziecie mogli pomóc dzieciom lepiej radzić sobie w szkole i w codziennym życiu.

Dołączcie do mnie i odkryjcie, jak wspólnie możemy poprawić zdolność koncentracji naszych dzieci! Razem stworzymy fundamenty dla ich sukcesu i zdrowego rozwoju.